Rječnik
Pozdravi
Ohayo gozaimasu - Dobro jutro
Kon’ nichi wa - Dobar dan
Konban wa - Dobra večer
Oyasumi nasai - Laku noć
Sayonara - Doviđenja
Izrazi uljudnosti
Arigato - Hvala (sadašnjost)
Arigato gozaimasu - Hvala Vam/ti (sadašnjost), formalno
Arigato gozaimashita - Hvala Vam/ti (prošlost), formalno
Domo - Hvala (sadašnjost), neformalno
Domo arigato gozaimasu - Puno hvala (sadašnjost), formalno
Domo arigato gozaimashita - Puno hvala (prošlost), formalno
Sumimasen - Oprostite/žao mi je (sadašnjost/budućnost)
Shitsurei shimasu - Oprostite (sadašnjost/budućnost)
Shitsurei shimashita - Žao mi je/oprostite (prošlost)
Gomen nasai - Oprostite
… kodasai - Molim
Dozo - Izvolite
Do itashimashite - Nema na čemu
Onegai shimasu - Molim
Yoroshiku onegai shimasu - Molim (formalno, pristojno)
Dozo yoroshiku onegai shimasu - Molim (vrlo pristojno/formalno)
Pozicije i smjerovi
Mae - Naprijed
Ushiro - Iza
Migi - Desno
Hidari - Lijevo
Yoko - Sa strane
Uchi - Unutra
Soto - Izvana
Ue - Iznad
Shita - Ispod
Omote - Naprijed, pozitivno
Ura - Kružno, izvana, obrnuto, negativno
Gyaku - S druge strane, obrnuto
Gaeshi - Obrnuti
Ryo - Oba, obje
Renzoku - Kombinacija/ kontiniurano
Nagare - Fluidan
irimi - Ući, ulazak
Kaiten - Rotacija, okret
Musubi - Zajednički/povezan
Stupnjevi i titule
san - Gospodin/Gospođa
sensei, Sensei - Učitelj
Shihan - Majstor učitelj
O Sensei - Osnivač, Veliki učitelj – Morihei Ueshiba
Deshi - Učenik
Uchideshi - Učenik koji živi u dojo-u
Sotedeshi - Učenik koji živi izvan dojo-a
Shoshinsha - Početnik
Kohai - Mlađi učenik
Senpai - Stariji učenik
Yudansha - Osoba sa crnim pojasom
Aite - Partner
Tori - Partner koji izvodi tehniku
Nage - Partner koji radi bacanje
Uke - Partner koji prima tehniku
Uchi tachi - Partner koji napada sa mačem
Uke tachi - Partner koji se brani sa mačem
Kyu - Kyu stupanj, učenički stupanj
Nan kyu? - Koji Kyu ?
Budo i oprema
Do - Put, način
Budo - Ratnički put, viteštvo
Bujin - Ratnik
Budoka - Budo Učenik
Ai - Harmonija, zajedništvo
Ki - Energija, sila, životna/kozmička energija, intuicija
Aikido - Put harmonije sa kozmičkom energijom
Aikidoka - Aikido učenik
Dojo - ˝Mjesto puta˝, ˝Mjesto prosvjetljenja˝, prostor gdje se vježba
Shomen - Prednji dio dojo-a
Shinza/Kamiza - Mjesto u dojo-u gdje se drže slike, natpisi (kaligrafija) i “oltar” s prinosima “dei-ma”
Rei - Naklon
Reigi - Etiketa, kodeks
Dogu - Oprema za trening
Dogi/gi - Kimono
Obi - Pojas
Hakkama - Tradicionalne hlače-suknja
Zori - Sandale/papuče
Trening
Keiko - Vježba/trening
Kakeri geiko - Trening napadanja
Enbukai - Demonstracija
Gasshuku - Trening kamp
Kata - Forma
jutsu, waza - Tehnika
dori, tori - Tehnika
nage - Tehnika bacanja
Taijutsu - Tehnike goloruke borbe/bez oružja
Suwariwaza - Tehnike u sjedećem položaju
Tachiwaza - Tehnike u stojećem položaju
Ukemiwaza - Padovi
hanmi handachi waza - Tehnike u kojima je tori u seizi, a uke stoji
Kaeshiwaza - Kontra tehnike, tehnike koje radi uke na torijevu pogrešku
Jiyu waza - Slobodne tehnike
Randori - Slobodne tehnike protiv više napadača
Treniranje s oružjem
Bukiwaza - Tehnike sa oružjem
Ken - Mač
Bokken - Drveni mač
Aikiken - Aikido mač/aikido škola mača
Jo - Štap
Aikijo - Aikido štap/aikido škola štapa
Shiho giri - Rezati u 4 smjera
Happo giri - Rezati u 8 smjerova
Suburi - Osnovne vježbe s oružjem
Jo suburi - Osnovne vježbe sa jo-om, 20 vježbi/pokreta
Bokken suburi - Osnovne vježbe sa drvenim mačem, 7 vježbi/pokreta
Kumi tachi - Napredna vježba sa partnerom/borbene tehnike mačem
Kumi jo - Napredna vježba sa partnerom/borbene tehnike štapovima
Ken tai jo - Borba jo-om protiv kena
Jo dori - Oduzimanje jo-a (uke štapom napada golorukog tori-ja koji mu oduzima oružje)
Jo nage - Tehnike bacanja uz pomoć jo-a (goloruk uke napada torija, koji se brani
Tachi dori - Oduzimanje mača (uke mačem napada golorukog tori-ja koji mu oduzima oružje)
Tanto - Nož (drveni za trening)
Tanto dori/Tanken dori - Oduzimanje noža
Pozicije i termini
Suwari - Sjedeći
Seiza - Sjedenje na koljenima (japanski)
Anza - Sjedenje sa prekriženim nogama (turski)
Hanza - Sjedenje na jednom koljenu
Tachi - Stojeći
Kamae - stav/pozicija
Ken no kamae - Stav/gard sa mačem
Tsuki no kamae - Stav/gard sa štapom za ubod
Hasso no kamae - ˝Stav znaka osam˝ sa štapom
Hanmi - Stojeća pozicija sa pola tijela izloženog prema partneru (doslovno: pola tijela)
Ma ai - Distanca
Zenshin - Prije tehnike, pripremajući um
Tsushin - Za vrijeme tehnike, aktivni um
Zanshin - Nakon tehnike, poslije aktivni um, nesalomivi duh
Kokyu - Disanje
Kokyu ryoku - Snaga koja dolazi iz pravilnog disanja
Ki ai - Ispuštanje zraka tijekom tehnike s pridruženim glasom
Taisabaki - Kretanje tijela
Shikko - Hodanje na koljenima
Ukemi - Pad
Mae ukemi - Pad/kotrljanje prema naprijed
Ushiro ukemi - Pad/kotrljanje prema nazad
Suki - Otvor, mogućnost za napad/tehniku
Atemi - Napad/udarac u vitalne točke
Uchi - Rez
Tsuki - Ubod/udarac šakom
Keri - Udarac nogom
Aikido tehnike
Imena Aikkido tehnika podijeljene su u sljedeće dijelove: STAV-NAPAD-TEHNIKA (smjer) – VISINA – NAČIN – (varijacija)
Primjer:
Aihanmi katadori ikkyo
Aihanmi katatedori ikkyo omotewaza kihon
Gyakuhanmi tskui sankyo urawaza ki-no-nagare
Stav
Suwariwaza - Tehnike iz sjedeće pozicije
Hanmi handachi waza - Uke stoji, tori je u seizi
Ai hanmi - Isti stav
Gyaku hanmi - Obrnut stav
Napad / hvat
Kosadori, Katate dori hantai, Gyaku te dori - Hvat istom rukom za ručni zglob (desna za desnu i obrnuto)
Katate dori - Hvat za ručni zglob
Kata dori - Hvat za rame
Morote dori - Obje ruke hvataju podlakticu tj. ručni zglob
Ryo kata dori - Hvat za oba ramena
Ryote dori - Hvat za oba ručna zgloba
Sode dori - Hvat za rukav (visina lakta)
Sodeguchi dori - grab za otvor, donji rub rukava
Muna dori - Hvat za prsa
Ushiro dori - Hvat od iza preko prsa/s leđa
Ushiro ryote dori - Hvat za obje ruke s leđa
Ushiro ryo kata dori - Hvat za oba ramena s leđa
Ushiro eri dori - Hvat za ovratnik s leđa
Ushiro kubi shime/Ushiro muna dori - Gušenje sa jednom rukom s leđa
Udarac / ubod
Men uchi - Rez od vrha glave do brade, okomit u odnosu na tlo
Shomen uchi - Rez od vrha glave do pojasa, okomit u odnosu na tlo
Yokomen uchi - Rez od sljepoočnice jedne strane do brade druge strane (ili vrata), dijagonalan rez
Men tsuki - Udarac/ Ubod u lice / glavu
Mune tsuki - Udarac/ Ubod u prsa/ trbuh
Udarci nogom
Mae geri - Prednji udarac nogom
Mawashi geri - Kružni udarac nogom
Yoku geri - Postranični udarac nogom
Visina
Jodan - Gornji dio tijela/od vrata na gore
Chudan - Srednji dio tijela/od vrata do donjeg dijela trbuha
Gedan - Donji dio tijela/ispod donjeg dijela trbuha
Tehnike
Tai no henko - Osnovna vježba harmonizacije s partnerom, okret tijela
Kokyu ho - Vježba «bacanja dahom», bazirana na pravilnom disanju i pravilnoj poziciji tijela, ne uključuje poluge
Ikkyo - Prva poluga/učenje/fiksacija
... omote waza - Prednja/ispred/direktna tehnika
... ura waza - Vanjska/kružna tehnika
Nikkyo - Druga poluga/učenje/fiksacija
Sankyo - Treća poluga/učenje/fiksacija
Yonkyo - Četvrta poluga/učenje/fiksacija
Gokkyo - Peta poluga/učenje/fiksacija
Rokkyo - Šesta poluga/fiksacija
Kotegaeshi - Poluga na zglobu (zglob koji se okreće)
Shiho nage - Bacanje u četiri smjera
irimi nage - Bacanje ulaskom
Tenchi nage - Bacanje «nebo – zemlja»
Kaiten-nage - Kružno bacanje
… uchi maware - Unutarnji okret
… soto maware - Vanjski okret
Koshi-nage - Bacanje postavljanjem kukova u odnosu na partnerovo tijelo
Juji garami, Juji nage, Aya dori - Bacanje križanjem ruku partnera, izbacujući ga iz ravnoteže
Kokyu nage - Bacanje dahom
Suwari kokyo ho / Kokyo dosa - Vježbe «bacanja dahom» iz sjedeće pozicije
Forma
Kihon - Osnovna forma
Awase - Tajming/zajednički pokret/ harmonizacija
Ki no nagare - Fluidni pokret/ki koji teče
Ko tai - Osnovna forma
Ju tai - Mekana/nježna forma
Ryu tai - Fluidna forma
Ki tai - Najviši stupanj rada, «tehnika bez tehnike»
Dan kai te kini - korak po korak (pokret dijelimo u 2 dijela ... prije napad pa odvojeno obrana)
Kiai de - tehniku odrađujemo na najvišoj razini energije koristeći kiai
Varijacija
Henka, Henka waza - Varijacija
Oyo waza - Primjenjiva tehnika